Witam wszystkich modelarzy szkutników, na łamach tego portalu chciałbym zaprezentować budowę modelu Kutra z lat 20/30 XX wieku. Tego typu jednostki były w powszechnym użyciu jako jednostki handlowe, turystyczne czy wojskowe. Model ten jest stosunkowo prostą konstrukcją o kadłubie z poszyciem sklejkowym na klasycznym szkielecie wręgowo-listwowym. Zestaw zawierający model kutra produkowany jest przez firmę ABC MODEL HOBBY z Bytomia Odrzańskiego (właściciel Adam Gawlik).
[1]
http://modelarstworc.otwarte24.pl/774,KUTER-RC-klasa-EX-EK-F6-F7 [1]
Model jest w wersji podstawowej: kadłub, nadbudówka, części wyposażenia oraz części napędowe, we własnym zakresie możemy natomiast wzbogacić naszą jednostkę o dodatkowe elementy wyposażenia pokładu, sterówki oświetlenie itp. nadając jednostce indywidualne cechy. Poniższy opis umożliwi zapoznanie się z budową modelu oraz wykonaniem dodatkowych elementów jego wyposażenia. Model prezentuje się okazale, na wodzie rozwija sporą prędkość. Wykazuje się statecznością na kursie.
Dane modelu:
- Skala 1:35
- Długość 666 mm
- Szerokość 127 mm
- Zanurzenie 57 mm
- Wysokość ca. 360 mm
Napęd stanowi silnik 400, 6V http://modelarstworc.otwarte24.pl/578,SPEED-X-FLY-400-6V [2], sprzęgło typu kardan, wał napędowy, śruba napędowa M3 32R,
- Prędkość modelu 23km/h
1. Budowa kadłuba
Zaczynamy od obejrzenia wyciętych elementów nr. Pokład, P, W1, W2, W3, W4, W5, W6, W7.
[3]
W razie konieczności dopiłowujemy elementy tak, aby pasowały do wyznaczonych miejsc na pokładzie. Przyklejamy za pomocą malarskiej taśmy pokładówkę do deski montażowej, wręgi przyklejamy do pokładu pod kątem prostym. Po przyklejeniu wręg mocujemy stępkę (nr 8) do wręg za pomocą kleju Hermol
[4]
http://modelarstworc.otwarte24.pl/517,WAMOD-Klej-Hemol-butelka [5]
Kolejno mocujemy listwy (wzdłużniki denne 3×3 o długości 660 mm), oraz stępkę (listwa 3×5 o długości 662 mm)
[6]
Szlifujemy szkielet do uzyskania płynnego przebiegu płaszczyzn listew oraz wręg.
[7]
[8]
Kolejną operacją na tym etapie jest zamocowanie wału napędowego oraz stępki nr W8. Zastosowanie tego typu stępki zabezpieczy model przy napływaniu na przeszkodę oraz w klasach wolno pływających ustabilizuje na kursie model.
[9]
http://modelarstworc.otwarte24.pl/509,WAMOD-Szpachlowka-30-ml [10]
W czasie kiedy szpachlowaliśmy miejsce osadzenia wału przystępujemy do zabudowania urządzeń sterowych, ułatwi nam to prace, gdyż wielu modelarzy przystępuje do wykonania elementów napędowych po wykonaniu całego kadłuba lecz montowanie urządzeń na szkielecie jest łatwiejsze i dokładniejsze.
[11]
Zdjęcie prezentuje materiały, które zostały użyte przy budowie prototypu. Kolejne zdjęcie prezentuje złożony zestaw podstawki pod serwomechanizm (w podstawie podstawki naciąłem otwór tak, aby podstawkę wkleić na stępkę http://modelarstworc.otwarte24.pl/767,Podstawka-pod-serwomechanizm [12]).
[13]
Poszycie modelu stanowi sklejka 1,2mm, najpierw oklejamy burty, następnie dno. Tak powstał kadłub naszego Kutra. Zostało nam jeszcze wyszlifowanie niedokładności, w razie konieczności znowu stosujemy szpachlówkę i przyklejamy listwy odbojowe wg. załączonej instrukcji. Listwy te chronią nasz model przed zderzeniami z innymi modelami, ale też „odkładają” wodę tak aby nie zalewała nam pokładu. Całość modelu lakierujemy przeźroczystym lakierem, by nie „puchł” kiedy woda dostanie się do niepomalowanych drewnianych elementów.
Wykończony w ten sposób kadłub odkładamy na podstawkę co zabezpieczy go przed uszkodzeniami i umożliwi łatwiejszą zabudowę pokładu. W pierwszej kolejności wklejamy zrębnice w otwory pokładu (uchronią nasz model przed wlewaniem się wody do modelu oraz ustabilizują nadbudówką).
2. NADBUDÓWKA
Nadbudówkę wykonujemy w jednej z trzech wersji do wyboru:
- Bez oszklenia z niewidocznym wnętrzem
- Z oszkleniem bez wykonywania wnętrza sterówki
- Z oszkleniem z wykonaniem zabudowy wnętrza sterówki
[14]
Nadbudówka zajmuje całe śródokręcie modelu. Po jej ściągnięciu mamy dostęp do wnętrza kadłuba dzięki czemu w dowolny sposób możemy zabudować elektronikę, dodatkowe wyposażenie oraz łatwo wymieniać akumulator zasilający model.
Przystępując do montażu nadbudówki zapoznajemy się z planami oraz elementami nadbudówki. W pierwszej kolejności składamy boki oraz elementy ścianek tylnych nadbudówek, następnie przyklejamy „daszki” (deki) nadbudówek oraz przyklejamy przednią ściankę sterówki, w miejscach okienek wklejamy naklejkę samoprzylepną lub malujemy w kolorze granatowym imitacje szyb. Tak powstała nadbudówka w wersji „A”, jeżeli chcemy wykonać oszklenie nadbudówki przed składaniem elementów w całość, wykonujemy otwory pod szyby i dopiero wtedy sklejamy nadbudówkę. Na przednie części okrągłych okienek (bulajów) przyklejamy pierścienie z drutu miedzianego, a pod spód ścianki nadbudówki podklejamy przeźroczyste tworzywo typu PLEXI. Na prostokątne okna naklejamy wyciętą ramkę tak, aby pod spód tej ramki nakleić cienkie przeźroczyste tworzywo imitujące szybę, całość przyklejamy na otwory okienne sterówki. Tak powstała wersja „B”.
[15]
[16]
Wykonanie okien, czyli wyrysowujemy okna na płytce polistyrenu, sklejki itp. wycinamy wewnętrzną część. Wykonaną ramkę kładziemy na przeźroczyste tworzywo (pozyskane z okładki skoroszytu, opakowań itp.) rzadkim klejem (przed klejeniem tworzyw, szkła metalu odtłuszczamy ich powierzchnię) dotykamy do zewnętrznej części ramki okna w miejscu styku z przeźroczystą płytką. Wykorzystując proste prawo fizyki rzadki klej wpłynie pomiędzy ramkę, a szybkę tylko w miejscu ramki dzięki siłą kapilarnym. Klejenie przeprowadzamy na narożnikach po zewnętrznych częściach ramki okiennej. Po wyschnięciu przyklejamy w podobny sposób okna do nadbudówki, unikniemy w ten sposób okien pomazanych klejem szyb.
[17]
Wykonywanie bulaji w prosty sposób można wykonać z drutu miedzianego nawijając go na wiertło. Pręt lub rurkę, we wskazanym miejscu przecinamy oraz formujemy pełny okrąg, miejsce przecięcia można zalutować, lub zaszpachlować aby obręcz była pełnym okręgiem. Pod otwór w ściance wklejamy przeźroczystą płytkę i tak mamy wykonany bulaj.
Nadbudówkę można dodatkowo wzbogacić o oświetlenie montując pod dekami mikro żarówki na napięcie 6V. Schemat połączeń przedstawia rysunek „Cz 5 WYPOSAŻENIE ELEKTRYCZNE I ELEKTRONICZNE” przed sklejeniem w całość elementów sterówki.
[18]
Montaż drzwi sterówki polega na wykonaniu ich z dwóch elementów część zewnętrzna jest większa od wewnętrznej tak jak to widać na drzwiach z lewej strony, dzięki czemu uzyskaliśmy zewnętrzną zakładkę, która zakryje z lekkim naddatkiem otwór drzwiowy oraz zakładkę do montażu szyby drzwiowej. Dodatkowo sterówkę wzbogaciłem o radiostację, stół nawigacyjny z mapą, stojak z bronią. Tak powstała wersja „C”.
3. WYPOSAŻENIE POKŁADU, NADBUDÓWKI
MASZT – Pierwszym detalem nadbudówki jest wykonanie masztu wg. elementów z rysunku.
[19] 
[20]
Kolumnę masztu wykonujemy z rurki mosiężnej ø4, wzmacniamy stopką oraz wykonujemy antenę, do kolumny montujemy rejkę oraz gafel. Do tych elementów dolutowujemy ucha do bloczków linek. Następnie wykonujemy wg planu podstawy dwóch świateł pozycyjnych o kolorze białym i całość łączymy do kolumny masztu, Cały maszt lutujemy lub kleimy za pomocą kleju Hermol, bezpieczniejsze i trwalsze łączenie uzyskamy lutując elementy mosiężne.
Tak wykonany maszt malujemy na kolor biały (farba HUMBROL, PACTRA), maszt można umieścić na stałe w dachu nadbudówki lub wykonać w wersji składanej do tyłu po wypięciu linki sztagowej (łączącej maszt z dziobem . Wersja składana umożliwi łatwiejszy transport na akwen wodny lecz utrudni początkującym modelarzom prace przy modelu.
[21]
Jarzmo masztu (podstawa) można wykonać z polistyrenu, sklejki czy metalu wg. planu załączonego do modelu. Podstawy świateł nawigacyjnych burtowych najlepiej wykonać z blaszki aluminiowej 0,5mm, wykonujemy jako prawą oraz lewą.
[22]
Dek sterówki z zamontowanymi elementami nadbudówki, Jarzmo masztu, podstawy świateł nawigacyjnych burtowych oraz oczka do mocowania olinowania masztu. Oczko wykonujemy z drutu mosiężnego, miedzianego 0,5 w sposób pokazany na zdjęciu, z tyłu widać przewody od masztu które będą wprowadzone do sterówki aby zasilić światła nawigacyjne masztowe.
1. OLINOWANIE MASZTU – To układ lin które dzielimy na stałe oraz ruchome. Olinowanie stałe ma utrzymać maszt na naszej jednostek w odpowiedniej pozycji, natomiast olinowanie ruchome służy na tego typu jednostkach służy do posługiwaniem się sygnałami flagowymi podczas rejsów, wieszaniem flag przynależności państwowej, flag specjalnego przeznaczenia, proporców oraz bandery.
[23]
Schemat rozmieszczenia olinowania stałego 1- sztag, 2- wanty, 3- achterszag. Liny wykonujemy z odpowiednio dobranej nici, nie może ona zawierać drobnych włosków oraz dobrze, aby była wykonana pokrętek (skręconych ze sobą kilku nici) ładnie będzie to wyglądało oraz wiernie odtworzymy ten element. Sztag w zasadzie można wykonać tylko jeden (pomiędzy masztem a relingiem dziobowym) nie montując sztagu pomiędzy masztem a nadbudówką, ale utrudni to zdejmowanie nadbudówki, więc taka forma jaką prezentuje na zdjęciu jest właściwą czyli mamy sztag od masztu do dziobowego relingu oraz od masztu do nadbudówki nazwany –„forsztagiem”.
[24]
Olinowanie ruchome składa się: z 4- linek flagowych, 5- fału flagowego. Montując układ olinowania ruchomego dobieramy linki w podobny sposób jak olinowanie stałe. Należy mieć na uwadze fakt że linki olinowania ruchomego są montowane przelotowo tak aby umożliwiało to wywieszanie flago kodu sygnałowego
[25]
[26]
Podłoga sterówki to oklejona płytka polistyrenu/sklejki itp. okleiną orzechową na której wykonałem imitacje dech rysując ołówkiem linie podziału do której dokleiłem greting w pobliżu kolumny koła sterowego. Kolumnę koła sterowego wykonałem z kawałka rurki mosiężnej Ø 8 mm górna kopuła kompasu to wyprofilowany polistyren. Koło sterowe wykonałem z kawałka drutu mosiężnego Ø 1 mm tak aby powstał okrąg a następnie przykleiłem szprychy z drutu miedzianego Ø0,5 mm. Całość pomalowałem farbą Pactra A72 Gold.
[27]
[28]
Opis wykonania figurek zamieszczę w dalszej części opisu budowy.
2. RELINGI – Do zestawu załączone są relingi mosiężne które montujemy we wskazanych miejscem planach. Wykonujemy takie relingi z rurki mosiężnej lub pręta ø2. Reling dziobowy wykonany jest w postaci ramki mosiężnej i wykorzystując fakt iż jest on oddalony od urządzeń elektrycznych – więc pod pokładem połączony jest z anteną odbiornika przez co zwiększyłem zasięg aparatury nadawczo odbiorczej bez rozwijania plątającej się antenie odbiornika. Natomiast reling dziobowy jak i rufowy jest wygodny w manewrowaniu modelem – chwytanie, przyciąganie, obracanie modelu przy brzegu itp.
[29]
[30]
[31]
3. DROBNE ELEMENTY – Zestaw celowo zaprojektowany w skali 1:35, jest to skala w której wykonuje się szereg modeli plastikowych oraz tak zwanych zestawów waloryzacyjnych.
[32]
Na zdjęciu prezentuje moje detale które pochodzą z różnych zestawów modelarskich, wzbogacą mój model wizualnie i nadadzą pożądany charakter jednostce. Elementy pokładowe można wykonywać samemu, wg planów – natomiast jest to spore utrudnienie dla początkujących modelarzy więc w pierwszej kolejności przedstawiłem wersje z gotowych elementów.
4. POKRYWY LUKU RUFOWEGO – STANOWISKA STRZELECKIE – dziobowe i rufowe stanowisko strzelców KM to przede wszystkim pokrywy luków, w moim modelu dziobowy luk jest zaślepiony z tej uwagi że posiadane przeze mnie wyposażenie w całości zmieści się pod nadbudówką. Natomiast z lukiem rufowym jest inna sytuacja – znajduje się tu serwomechanizm oraz ster, również można oczywiście umieścić wyłącznik w modelu wolno pływającym.
[33] 
[34]
[35]
[36]
W modelu który będzie jednostka przeciw pożarową możemy umieścić armatki wodne sprzężone z pompką wodną (http://modelarstworc.otwarte24.pl/746,POMPA-WODNA-6V-1szt1op [37]).
Pokrywę luku wykonałem z płytki polistyrenu, według wymiarów otworu i zrębnicy, doklejając dodatkowo zasobniki które zostały mi po innych modelach. Podstawy KM wykonałem w wersji morskich takich jakie były stosowane w jednostkach w tym czasie na okrętach II RP. Czyli rurka Ø2 jako podstawa jarzma, do niej dokleiłem pierścień papierowy tak aby 3szt dociętych igieł medycznych ostrzami wsunąć w pierścień (we wszystkie rurki wkleiłem drut miedziany Ø0,5). W podstawie nawierciłem otwory przez które przeciągnąłem druty miedziane i tak powstały podstawy KM w miarę trwale złożone i odporne na utracenie. Same KM pochodzą z mojego „arsenału” części .
5. WYKONANIE ZAŁOGI – Moja jednostka to okręt wojenny w barwach Marynarki Wojennej II RP, powinien mieć zawierać załogę na stanowiskach bojowych, na pewno uatrakcyjni to model wprawdzie sylwetkowy ale cóż. Więc tak figurki które z łatwością możemy przerobić na marynarzy to każde w skali 1:35, do mojego modelu posłużyłem się elementami żołnierzy firmy „Heller” oraz oficerami firmy „Italiery” jest to niezbyt wygórowana jakościowo wypraska ale do moich potrzeb w sam raz. Zaczniemy od marynarzy, do ich otworzenia posłużyłem się ilustracjami znalezionymi w Internecie, niestety ubolewam bo mało zdjęć jest zachowanych z tamtej epoki. Więc tak zgodnie ze znalezionym opisem marynarz był ubrany w buty typu trzewiki kolor czarny, getry koloru białego typu amerykańskiego, spodnie oraz bluzę marynarską z kołnierzem, pas czarny z ładownicami czarnymi oraz nakrycie głowy – czapka marynarska, reszta to moja fantazja, gdyż nie poparta dokumentacją ani opisami. Więc ta dodatkowo marynarze otrzymują maski p. gaz, oraz bagnety, jak sądzę na stanowiskach bojowych powinni mieć założone Chełmy lecz jako wyrozumiały dowódca mojego „okrętu” hełmy przytroczę do pasa, aby bardziej podkreślić mundur marynarski jako nakrycie głowy wybrałem czapkę.
[38]
Opis części składowych marynarzy : 1 – głowa (posłużyłem się tu odlewem żywicznym), 2 – tułów, 3- ręka prawa, 4- ręka lewa, 5- nogi z butami, 6- ładownice, 7- torba z maską p. gaz, 8 bagnet, nogi na tym etapie są już sklejone z tułowiem tak aby za pomocą szpachlówki (Wamod) wykonać dolną część bluzy marynarskiej.
Kolejne zdjęcie przedstawia następny etap tworzenia marynarzy, czyli już strzelcy KM mają wykonane dolne części przyklejone ręce, wykonane kołnierze do bluz, doklejone maski oraz ładownice, ręce przykleja się w takiej pozycji, aby ładnie trzymały KM, dlatego sternik ( 1 z lewej jeszcze nie ma doklejonych rąk gdyż musze jeszcze wykonać do sterówki kolumnę koła sterowego z kołem sterowym i dopiero wtedy dokleję ręce.
[39]
[40]
[41]
Kolejne zdjęcie prezentuje złożone figurki w trakcie malowania, do pomalowania załogi u żyłem farby PACTRY ny A46 czarny mat, A47 biała mat, A122 cobalt Blue (niebieska) mat, natomiast twarze ręce Vallejo (Model Color) nr 018 flat flesz (cielista) oraz drobne mieszanki brązu A17, guziki insygnia A72 gold.
Malowanie polega na nakładanie kilku po sobie cienkich warstw farby tak aby pigment zawarty w farbie nie zalał nam drobnych detali( linii podziału elementów, oczy, ust itp.) Dla ułatwienia malowania, montażu w butach figurek nawierciłem otwory tak aby wsunąć przyciętą szpilkę krawiecką, w ten sposób można figurkę wbić w klocek drewniany i malować w taki sposób, aby nie kłaść jej podczas malowania – przez co nie przyklei w czasie schnięcia do miejsca gdzie schła.
6. MALOWANIE MODELU – Do malowania modelu proponuje użyć farb HUMBROL
[42]
http://modelarstworc.otwarte24.pl/FARBY-HUMBROL [43]
Są to farby odporne na „czas” i wybaczające słabe umiejętności „malarza”. Tańszą alternatywą mogą być farby PACRTA.
[44]
http://modelarstworc.otwarte24.pl/FARBY-PACTRA [45]
Pactra to farba akrylowa wymagająca zdecydowanego odtłuszczania powierzchni przed malowaniem gdyż jak wszystkie akryle są na tym punkcie czułe, oraz dają twardszą powłokę niż Humbole co też skutkuje w pęknięciach czy odpryskach farby podczas użytkowania modeli. Pactra ma tą zaletę że warstwa farby podczas schnięcia staje się delikatnie cieńsza co też ma znaczenie przy malowaniu drobnych elementów.
Zasady przy malowaniu to:
- malujemy model farbami matowymi (MAT), lub satyna (SG), części błyszczące możemy pomalować błyszczącymi (G),
- dokładne odtłuszczanie powierzchni przed malowaniem,
- nanoszenie farby cienkimi warstwami – w razie konieczności rozcieńczamy farby rozpuszczalnikami,
- dobieranie pędzla do powierzchni malowanej tak aby szybko nałożyć warstwę farby na daną powierzchnię ( tak aby nie malować po farbie która już zaczyna schnąć – powstają wtedy smugi po pędzlu.
Do malowania używamy pędzli o takiej szerokości do takiej powierzchni jaką będziemy malowali, na zdjęciu widać pędzle firmy Italieri o nr 000 – do malowania bardzo małych detali jak guziki, źrenice oka itp., oraz coraz większe czyli 00, 0, 1, i tak dalej im mniejszy fragment tym mniejszy pędzelek a im większa powierzchnia tym większy pędzelek. Do mycia pędzli z farb akrylowych wystarczy zwykła woda, po Humbrolu należy stosować rozcieńczalni: http://modelarstworc.otwarte24.pl/516,WAMOD-Rozcienczalnik-75ml [46]
Cieniowanie– można wykonać na dwa sposoby:
- Przed położeniem właściwej warstwy farby w drobne zagłębienia , fałdy itp. – malujemy farba czarna tak aby rozróżnić podłoże, po nałożeniu warstwy właściwej uzyskamy efekt cieniowania;
- Podczas malowania mieszamy mokrą jeszcze farbę z domieszką ciemniejszej lub jaśniejszej farby tak aby uzyskać efekt cieniowania.
7. WYPOSARZENIE ELEKTRYCZNE I ELEKTRONICZNE
WYPOSAŻENIE ELEKTRYCZNE:
- budując model do pływania w klasach wolno pływających powinniśmy wyposażyć model w wyłącznik czasowy który wyłączy napęd w modelu który pokonał wyznaczona trasę tak aby obsługa zawodów nie ścigała modelu po całym akwenie.
- budując model możemy wyposażyć model w oświetlenie nawigacyjne które składa się z ze świateł masztowych (2 białe) światła burtowego lewego (czerwone), burtowego prawego(zielone) oraz rufowego (białego). Oświetlenie nawigacyjne umożliwia żeglugę nocna statkom i okrętom co też regulują odpowiednie przepisy (jednostki o różnym przeznaczeniu posiadają różne oświetlenie nawigacyjne tak aby w ciemnościach z daleka można było rozpoznać co to jest za jednostka oraz jakie manewry aktualnie wykonuje na wodzie oraz dokąd zmierza). Oczywiście nie możemy zapominać o oświetleniu wnętrza modelu, sterówki , kajut oraz pokładu. Pomocny okaże się tu zestaw wyłącznika nieproporcjonalnego który w zależności od swojego położenia załączy odpowiedni obwód elektryczny.
Schemat sterowania silnikiem patrz rysunek:
[47]
Opis:
1. Akumulator ( akumulator, bateria lub pakiet )
2. Odbiornik
3. Serwo ( sterowanie sterem, reflektorem itp.)
4. Silnik elektryczny
5. Regulator obrotów silnika
6. Przewód zasilający silnik ( + )
7. Przewód zasilający silnik ( – )
8. Przewody sterujące serwem
9. Przewody zasilające cały układ
10. Przewód antenowy
11. Kwarc ( ustala częstotliwość odbiornika z nadajnikiem)
Objaśnienia oraz informacje dodatkowe:
ad.1 Akumulatory dzielą się na:
-LiPo ( lithowo polimerowe) (”Lipole”)
-LiFe ( lithowo żelazowe)
-LiIon ( lithowo jonowe ) (”Jonówki”)
-NiCd ( Niklowo kadmowe) (”Kadmówki”)
-NiMh ( Niklowo metalowo wodorkowe ) (”Wodorki”)
-Żelowe
Akumulatory te maja różne pojemności (wyrażaną w mAh – mili ampero godzinach), napięcia (V – volty) oraz wydajności prądowe ( np. 20C czyli ilość możliwa do pobrania prądu z akomulatora).
ad.2 Odbiorniki ( część odbiorcza zestawu nadawczo odbiorczebo aparatury do zdalnego sterowania) dzielą się na takie, które pracują w niskich i wysokich częstotliwościach, np 27Mhz, 35Mhz, 40Mhz, 49Mhz jak i 2.4Ghz. Kolejną istotną kwestią jest to ile kanałów mamy do dyspozycji w danym zestawie. Bardzo istotną kwestią jest podłączanie wtyczek serw, regulatorów do odbiornika, nie można ich podłączać dowolnie (grozi to spaleniem się podzespołów), tylko dokładnie z instrukcją. Rysunek prezentuje najczęściej spotykane wtyki i kable osprzętu:
[48]
ad.3 Serwo działa na zasadzie zamiany impulsów elektrycznych w prace mechaniczną, która steruje sterami, lotkami, s. Serwa dzielą się na kategorie udźwigu, momentu obrotowego, skali, oraz zastosowanych w nim elementów ( plastikowe bądź metalowe zębatki, łożyska bądź ich brak).
Przykładowe serwa znajdują się tutaj: http://modelarstworc.otwarte24.pl/SERWA-WINDY [49]
ad.4 Silnik jak sama nazwa wskazuje, napędza nasze modele poprzez zamianę prądu elektrycznego z akumulatora, na obroty mechaniczne. Silniki można podzielić na dwie kategorie. Na szczotkowe i bez szczotkowe. Zaletami silników bez szczotkowych jest osiąganie większych mocy i prędkości obrotowych względem silników szczotkowych.
Przykładowe silniki znajdują się tutaj: http://modelarstworc.otwarte24.pl/SILNIKI [50]
ad.5 Regulator obrotów silnika jest sercem całego urządzenia, ponieważ on steruje wydatkiem elektrycznym wszystkich podzespołów oraz obrotami silnika, a co za tym idzie prędkością i mocą modelu. Przy doborze
regulatorów należy zwrócić uwagę na typy obsługiwanych silników oraz na napięcie oraz maksymalny pobór prądu wyrażany w A (amperach). Do kutra zastosowałem niewielki regulator 20A o zakresie napięcia od 4,8 do 9,6V w zupełności tu wystarczy a niewielka waga oraz rozmiary pozwolą na dowolne zagospodarowanie go w modelu http://modelarstworc.otwarte24.pl/556,Elektroniczny-dwukierunkowy-regulator-predkosci-20A-48-96V [51]
Przykładowe regulatory znajdują się tutaj: http://modelarstworc.otwarte24.pl/REGULATORY-SPEED-CONNTROL [52]
ad.10 Antena w modelu antenę wykonałem jako dwa obwody 1- to antena zabudowana pod pokładem wokoło modelu i podłączona do relingu dziobowego , 2- jako klasyczna antena na maszcie za pomocą przewodu elektrycznego pozyskanego z słuchawek i zakończonego gniazdem na antenę wykonaną z pręta 0,75mm o długości 150mm
ad.11 Kwarc jest podzespołem który ustala częstotliwość odbiornika i nadajnika. Kwarce w modelach RC dzielą się na 4 częstotliwości : 27Mhz, 35Mhz, 40Mhz, 49Mhz (oraz na AM i FM). W przypadku zestawu nadawczo odbiorczego ( Nadajnik – Odbiornik ) o częstotliwości 2.4Ghz kwarce nie występują.
8. PŁYWANIE
Minęło trochę czasu i model zszedł na wodę i kilka fotek z pływania
[53] 
[54] 
[55] 
[56]
film z pływania jest na stronie: